ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ.

σχετικά με την εύρυθμη λειτουργία και τη βιωσιμότητα των τοπικών επιβατικών μεταφορών κατά παραγγελία ταξί και οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν λίγους μήνες ασχολήθηκε εκτεταμένα σχετικά με την εύρυθμη λειτουργία και τη βιωσιμότητα των τοπικών επιβατικών μεταφορών κατά παραγγελία ταξί και οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης.

Οι επιβατικές μεταφορές κατά παραγγελία, δηλαδή οι υπηρεσίες μεταφοράς με αυτοκίνητο και οδηγό που εκτελούνται κατά παραγγελία του επιβάτη, ήταν και παραμένουν σημαντικό στοιχείο των διαθέσιμων μορφών κινητικότητας που προσφέρονται στους πολίτες. Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται συνήθως από ταξί και/ή οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης με οδηγό.

Εξετάζοντας πλήρως ολόκληρο το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την υπηρεσία αυτή σε όλα τα κράτη μέλη της ευρωπαϊκής ένωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε συστάσεις σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο που αφορά τα ταξί και τα οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης, με στόχο τη διασφάλιση επαρκούς και ασφαλούς κινητικότητας για τους πολίτες σε τοπικό επίπεδο, καθώς και τη βελτίωση της βιωσιμότητας του τομέα και την προαγωγή των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της στρατηγικής για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα.

Με δεδομένα τους βασικούς στόχους για τη διασφάλιση βιώσιμων και έξυπνων μεταφορών για τους Ευρωπαίους πολίτες, τον μετριασμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των μεταφορών και τη διασφάλιση της ελευθερίας εγκατάστασης στον εν λόγω τομέα, στις ακόλουθες συστάσεις περιγράφονται βασικά στοιχεία που αφορούν τη ρύθμιση των επιβατικών μεταφορών κατά παραγγελία.

Α. Συστάσεις σχετικά με την πρόσβαση στο επάγγελμα

Οι κανόνες των κρατών μελών αναφορικά με την πρόσβαση στο επάγγελμα των οδηγών και των φορέων εκμετάλλευσης ταξί / οχημάτων ιδιωτικής μίσθωσης, είτε σε εθνικό είτε σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, όπως η απαίτηση άδειας ή η θέσπιση όρων για την απόκτηση της απαραίτητης άδειας, μπορεί να αποτελούν φραγμό εισόδου στην αγορά και περιορισμό της ελευθερίας εγκατάστασης· συνεπώς, οι κανόνες αυτού του είδους πρέπει να πληρούν τα κριτήρια αιτιολόγησης.

Για τους οδηγούς : Οι απαιτήσεις σχετικά με την απόκτηση της ιδιότητας του οδηγού υπηρεσιών επιβατικών μεταφορών κατά παραγγελία θα πρέπει να είναι απλές και να μην υπερβαίνουν τα αναγκαία.

Για τους φορείς εκμετάλλευσης : Οι απαιτήσεις για να θεωρείται κάποιος φορέας εκμετάλλευσης θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να αφορούν την οικονομική επάρκεια, την ορθή συμπεριφορά και τη φορολογική συμμόρφωση, υπό τον όρο ότι είναι σχεδιασμένες για την επίτευξη θεμιτών στόχων και δεν υπερβαίνουν το τα αναγκαία ως προς αυτό.

Οι απαιτήσεις που σχετίζονται, για παράδειγμα, με το μέγεθος του στόλου (ελάχιστος/μέγιστος αριθμός οχημάτων), τον αριθμό των εργαζομένων, τον ελάχιστο/μέγιστο αριθμό των αδειών που μπορεί να έχει στην κατοχή του ένας φορέας εκμετάλλευσης, τους γραφειακούς χώρους ή τη διάταξη βάσει της οποίας μόνο φυσικά (όχι νομικά) πρόσωπα επιτρέπεται να είναι κάτοχοι αδειών ταξί / οχημάτων ιδιωτικής μίσθωσης μπορεί να αιτιολογούνται πιο δύσκολα στο πλαίσιο αυτό όσον αφορά την απαίτηση της επιδίωξης θεμιτού στόχου και της συμμόρφωσης με τις αρχές της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας.

Απαιτήσεις για τα οχήματα : Τα ταξί και τα οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης διανύουν συνήθως περισσότερα χιλιόμετρα από τα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης. Συνεπώς, είναι σημαντικό οι στόλοι των οχημάτων για τις τοπικές επιβατικές μεταφορές κατά παραγγελία να καταστούν πιο βιώσιμοι και να στραφούν προς οχήματα μηδενικών εκπομπών.

Β. Συστάσεις σχετικά με την άσκηση του επαγγέλματος

1. κατάργηση του αυστηρού «κανόνα της επιστροφής στη βάση : Οι κανόνες σχετικά με την άσκηση του επαγγέλματος δεν θα πρέπει να περιλαμβάνουν κανόνα επιστροφής στη βάση. Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από πόλεις με έντονα προβλήματα κυκλοφοριακής συμφόρησης, ρύπανση και το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, την αναγκαιότητα μετριασμού του περιβαλλοντικού αντικτύπου και τη διαθεσιμότητα των κινητών επικοινωνιών και του γεωγραφικού εντοπισμού θέσης, είναι ίσως η κατάλληλη στιγμή να επανεξεταστεί ο εν λόγω κανόνας. Δεν θα πρέπει να αποτρέπονται οι οδηγοί από το να συνεχίζουν τις δραστηριότητές τους εξαιτίας της υποχρέωσης να επιστρέφουν στην έδρα τους μεταξύ πελατών εφόσον έχουν πελάτες να εξυπηρετήσουν. Όσον αφορά τον χρόνο αναμονής μεταξύ των παραγγελιών, οι πόλεις θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να καθορίσουν περισσότερα κεντρικά σημεία στα οποία οι οδηγοί επιτρέπεται να αναμένουν, με στόχο την κατά το δυνατόν μείωση των κενών δρομολογίων, τα οποία, αφενός, συνεπάγονται τη μη αποδοτική χρήση του οχήματος και του χρόνου εργασίας του οδηγού και, αφετέρου, βλάπτουν το περιβάλλον, καθώς επιτείνουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση και την έκλυση εκπομπών.

2. Δυνατότητα παραλαβής επιβατών κατά το δρομολόγιο επιστροφής από περιοχές εκτός αδείας : Οι κανόνες για την άσκηση του επαγγέλματος θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη μείωσης των κενών δρομολογίων. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα δρομολόγια από και προς τα αεροδρόμια, τα οποία συχνά βρίσκονται έξω από τις μεγάλες μητροπολιτικές περιοχές. Το φαινόμενο αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εκτέλεση κενών δρομολογίων, κατάσταση η οποία αποτυπώνεται στις τιμές και έχει ως αποτέλεσμα την έκλυση υψηλότερων εκπομπών ανά επιβάτη. Το να επιτρέπεται η μεταφορά επιβατών κατά το δρομολόγιο επιστροφής στην περιοχή εντός της άδειας του οδηγού θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση των χιλιομέτρων που διανύονται χωρίς επιβάτη.

3. Περαιτέρω αξιοποίηση της χωρητικότητας των οχημάτων : Ενθαρρύνεται η «συνεξυπηρέτηση» επιβατών με στόχο τη μείωση του αριθμού των διαδρομών.

4. Περαιτέρω προϋποθέσεις απασχόλησης των οδηγών : Οι προϋποθέσεις απασχόλησης των οδηγών πρέπει πάντα να είναι κατάλληλες και ανάλογες προς τους επιδιωκόμενους στόχους. Οι οδηγοί οχημάτων ιδιωτικής μίσθωσης αντιμετωπίζουν διαφορετικές δυσκολίες. Σχετικά παραδείγματα είναι η κατάργηση της χρήσης έξυπνων τηλεφώνων για την παραλαβή των αιτημάτων των επιβατών, διαδικασία η οποία καθιστά αδύνατη την κράτηση δρομολογίου με όχημα ιδιωτικής μίσθωσης σε πλατφόρμα κλήσης οχημάτων, καθώς και η θέσπιση υποχρεωτικού χρόνου αναμονής μεταξύ της κράτησης του δρομολογίου με ιδιωτικό ενοικιαζόμενο όχημα και της έναρξης παροχής της υπηρεσίας. Και οι δύο κανόνες εμποδίζουν την έναρξη παροχής της υπηρεσίας αμέσως μετά την κράτηση και επιβαρύνουν τα οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης επιβάλλοντάς τους ένας συγκριτικό μειονέκτημα. Οι κανόνες αυτοί έχουν ως αποτέλεσμα τη μη αποδοτική χρήση του χρόνου εργασίας των οδηγών οχημάτων ιδιωτικής μίσθωσης. Οποιοσδήποτε κανόνας αυτού του είδους πρέπει να συνάδει με τα κριτήρια που καθορίζονται στην προαναφερόμενη νομολογία.

Γ. Συστάσεις σχετικά με την ενσωμάτωση στα δημόσια μέσα μεταφοράς και την ενεργητική κινητικότητα.

Οι επιβατικές μεταφορές κατά παραγγελία θα πρέπει να ενσωματωθούν σε ικανοποιητικό βαθμό στα δημόσια μέσα μεταφοράς και την ενεργητική κινητικότητα

Είναι εξαιρετικά σημαντικό οι επιβατικές μεταφορές κατά παραγγελία, είτε πρόκειται για ταξί είτε για οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης, να λειτουργούν συμπληρωματικά προς τα δημόσια μέσα μεταφοράς (όπως το μετρό, το λεωφορείο, το τραμ), καθώς και προς τις ενεργητικές μορφές κινητικότητας (όπως το περπάτημα και το ποδήλατο) και να μην αποτελούν απλό υποκατάστατό τους.

Διαβάζοντας μερικά αποσπάσματα από την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εύρυθμη λειτουργία και τη βιωσιμότητα των τοπικών επιβατικών μεταφορών κατά παραγγελία (ταξί και οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης), παρατηρούμε πόσο μακριά είμαστε από το Ευρωπαϊκό πνεύμα.

Δυστυχώς η Ελλάδα δεν υιοθετεί τέτοιες μελέτες και προτάσεις που της προφέρει έτοιμες η Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυστυχώς η Ελλάδα βρίσκεται στο αντίθετο άκρο από το ευρωπαϊκό πνεύμα επιβάλλοντας 12 χρόνια τώρα ασαφείς νομοθεσίες σχετικά με την δραστηριότητα αυτή.

Η ανακοίνωση αυτή των θεσμών και λοιπών οργάνων και των οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( C 62/1 ) στις 04.02.2022.  Δύο χρόνια μετά της δημοσίευσης των προτάσεων της ευρωπαϊκής επιτροπής και 12 χρόνια από την νομοθέτηση των επιβατικών μεταφορών με Ε.Ι.Χ. με οδηγό στην Ελλάδα, οι Τουριστικές Επιχειρήσεις μάχονται να επιβιώσουν σε ένα σαθρό νομοθετικό πλαίσιο και προσπαθούν να πείσουν ακόμα και σήμερα την κυβέρνηση το τι εστί εύρυθμη λειτουργία και βιωσιμότητα των τοπικών επιβατικών μεταφορών.